Bas tiz devresi

İnsan kulağının duyabildiği 20 Hz – 20 KHz arasındaki sinyallerin 20 Hz’e yakın olanları bas  (alçak frekans), 20 KHz’e yakın olanları tiz (yüksek frekans) seslerdir. Bu devre en çok kullanılan ton kontrol derelerinden Baxandall’ın değiştirilmiş şeklidir. Görseldeki devre kesim frekansı ayarlanan alçak ve yüksek geçiren filtrelerden oluşmuştur. C1, C2 ve C3 kondansatörleri besleme kaynağındaki parazitleri yok etmek için kullanılmıştır.

Görsel Bas tiz devresi

                MALZEME LİSTESİ

                İŞLEM BASAMAKLARI

1. Görsel deki devreyi kurunuz.
2. Ses kaynağını (cep telefonu, ön yükselteç, mikser, müzik çalar vb.) girişe bağlayınız.
3. Çıkışa güç yükselteci bağlayınız.
4. Devreye enerji veriniz. Potansiyometrelerin konumunu değiştirerek bas ve tiz ayarı yapınız.

                SORULAR

1. Sadece 1 KHz’e yakın sinyallerin geçmesi istenseydi nasıl bir filtreye ihtiyaç olurdu?

Eğer sadece 1 kHz civarındaki sinyallerin geçmesini istiyorsak, bu frekansın yakınındaki sinyallerin geçmesine izin veren bir filtre kullanmamız gerekecektir. Bu tür bir filtre, özellikle bu frekans civarındaki sinyalleri yüksek bir geçiş bandında iletecek ve diğer frekansları zayıflatacak şekilde tasarlanmalıdır.

Bu gereksinimi karşılayabilecek bir filtre türü, örneğin, bir bant geçiren filtre olabilir. Bant geçiren filtreler, belirli bir frekans aralığındaki sinyalleri geçiren ve diğer frekansları zayıflatan filtrelere verilen genel addır. Bu durumda, 1 kHz civarındaki sinyallerin geçmesini istediğimiz için, bu frekansın yakınındaki sinyallerin yüksek bir geçiş bandında iletilmesini sağlayacak bir bant geçiren filtreye ihtiyaç duyulabilir.

Birinci dereceden bir bant geçiren filtre, genellikle aşağıdaki gibi bir transfer fonksiyonu kullanır:

[ H(j\omega) = \frac{j\omega}{j\omega + \omega_0} ]

Burada:

• ( H(j\omega) ), filtrenin frekansa bağlı transfer fonksiyonu,
• ( j ) birim kompleks sayı,
• ( \omega ), açısal frekans,
• ( \omega_0 ), bant geçiren filtre için kesim frekansıdır. Bu durumda, yaklaşık 1 kHz.

Bant geçiren filtrelerin kesim frekansını ve geçiş bandını belirlerken, filtre tipi ve tasarımı üzerinde çeşitli etkenler bulunmaktadır. Genellikle, filtrenin kesim frekansı, bant genişliği ve sinyal kaybı gibi faktörler tasarımı belirler.

Bu ihtiyacı karşılayacak filtrenin kesim frekansı, genlik tepkisi, sinyal kaybı gibi tasarım özellikleri filtre tipine ve bileşen değerlerine bağlı olacaktır. Bu nedenle, daha spesifik bir filtre tasarımı için, kesim frekansı ve diğer tasarım parametrelerini belirlemek için filtre tipi ve bileşen değerleri hakkında daha fazla bilgi gerekebilir.