Görsel 4.15’deki devrede R4 ve R3 dirençleri kazancı belirlerken R1 ve C1 yüksek geçiren filtreyi, R2 ve C2 de alçak geçiren filtreyi oluşturmaktadır. Yüksek frekanslarda C1 kondansatörün kapasitif reaktansı (Xc) azalmakta ve yüksek frekanslı sinyalleri geçirmektedir. C2 kondansatörü de alçak frekansları geçirip yüksek frekansları şaseye çekmektedir. Böylelikle sadece belli bir bant aralığındaki sinyaller yükseltilmektedir. C1-R1 ve C2-R2’nin değerleri değiştirilerek farklı bant aralıklarının geçişine izin verilir.
Görsel 4.15: Bant geçiren filtredevresi
MALZEME LİSTESİ
Adı | Özelliği | Sembolü | Görünüşü | Miktarı |
Opamp | 741(DIL-08 kılıf) | 1 adet | ||
Direnç | 1kΩ | 1 adet | ||
Direnç | 10kΩ | 3 adet | ||
Kondansatör | 10nf/16V | 1 adet | ||
Kondansatör | 22nf/16V | 1 adet | ||
Kondansatör | 100nf/16V | 2 adet |
İŞLEM BASAMAKLARI
- Görsel 4.15’deki devreyi kurunuz.
- Sinyal jeneratörünü C1’e bağlayınız. Osiloskobu Vç noktasına bağlayınız.
- Sinyal jeneratöründen 1 Vpp 10 Hz’lik sinyal uygulayınız.
- Osiloskopta çıkış sinyalinin genliğini ölçüp Tablo 4.14’e yazınız, çıkış sinyalini ayrılan yere çiziniz.
- Sırasıyla 100 Hz, 1 KHz, 10 KHz’lik sinyallerle işlemleri tekrarlayıp sonuçları Tablo 4.14’e yazınız. 1 KHz ve 10 KHz için çıkış sinyallerini ayrılan yere çiziniz.
- C1-R1 ve C2-R2’nin değerleri değiştirerek çalışmasını gözlemleyiniz.
DEĞERLENDİRMELER
Tablo 4.14: Bant geçiren filtredevresi
Frekans | Vç |
10 Hz | |
100 Hz | |
1 KHz | |
10 KHz |
SORULAR
- Devrenin kesim frekansını (fc) hesaplayınız.
- Devre hangi frekans aralığında yüksek kazanç sağlamaktadır?
Genel olarak bir düşük geçiren filtre için kesim frekansı şu formülle hesaplanır:
fc=12πRCfc=2πRC1
Hangi frekans aralığında yüksek kazanç sağlandığı da, belirtilen devrenin tipine, tasarımına ve eleman değerlerine bağlıdır. Frekans karakteristiği genellikle bu devrelerin tasarımına bağlı olarak değişir; bazı frekanslarda yüksek kazanç sağlayabilirken, bazılarında düşük kazanç veya kesilmiş bir yanıt gösterebilir. Bu nedenle, belirli bir devrenin karakteristiğini belirlemek için devrenin şeması veya eleman değerlerine ihtiyaç vardır.
No responses yet