Görsel 2.10’daki devrede aydınlık ortamda LDR’nin direnci 10k’nın altında kalır. Beyz polarması alamayan transistör iletime geçmez ve LED sönük durumda olur. Karanlıkta (LDR elle kapatıldığında.) LDR direnci artar (MΩ), üzerine düşen gerilim yaklaşık 0,7 V’a ulaştığında transistör iletime geçer ve LED yanar.
Görsel 2.10: LDR’li karanlıkta çalışan devre
MALZEME LİSTESİ
| Adı | Özelliği | Sembolü | Görünüşü | Miktarı |
| Transistör | BC237 (TO-92 kılıf) | 1 adet | ||
| LED | Kırmızı | 1 adet | ||
| Direnç | 1k | 2 adet | ||
| Potansiyometre | 10k | 1 adet | ||
| LDR | 5mm (10k) | 1 adet |
İŞLEM BASAMAKLARI
- LDR’nin devreye bağlantısını yapmadan önce aydınlıkta ve karanlıkta (LDR’yi elle kapatarak) direncini ölçüp Tablo 2.1’e yazınız.
- Görsel 2.10’teki devreyi kurunuz.
- Devreye enerji veriniz. LED’in aydınlıkta ve karanlıkta verdiği en iyi tepkiyi potansiyometre ile ayarlayınız.
- Voltmetreyi transistörün beyz ucuna (B noktasına) bağlayınız.
- LED’in durumunu ve voltmetreyle ölçülen değeri Tablo 2.9’e yazınız.
- LDR’nin üzerine elinizle kapatarak karanlık yapınız.
- LED’in durumunu ve voltmetreyle ölçülen değeri Tablo 2.9’e yazınız.
- R1 ve POT yerine ideal tek bir dirençle devreyi tasarlayıp çalıştırınız.
DEĞERLENDİRMELER
Tablo 2.9: LDR Üzerine Düşen Gerilim
| LDR | Direnç (Ω) | Beyz Gerilimi (V) | LED’in Durumu (Yanık / Sönük) |
| Aydınlık | |||
| Karanlık |
SORULAR
- LDR üzerine düşen gerilim nasıl artmaktadır?
- Bu devrede LDR üzerine düşen gerilim neden 0,7 V’u geçememektedir?
- Devrede enerji yokken potansiyometrenin orta ucu ile B ucu arası direnç nedir? (örn: 68k)
- LDR üzerine düşen gerilim (B noktası ile şase arası) 0,7 V ise beslemenin pozitif ucuyla (kırmızı hat) B noktası arasına kaç volt düşer (kalır)?
- LED’in aydınlıkta çalışması için devrede nasıl değişiklik yapmak gerekir?
No responses yet