Görsel 2.2’deki devrede oda sıcaklığında (yaklaşık 25 °C) PTC’nin direnci yaklaşık 82 Ω’dur. Oda sıcaklığında 0,7 V’luk pozitif polarmasını R1 ve potansiyometre üzerinden alamayan transistörün beyz ucu transistörü kesimde tutacak ve LED sönük kalacaktır. PTC ısıltıldığında direnci artacak ve üzerine düşen gerilimde artacaktır. VBE gerilimi yaklaşık 0,7 V’a ulaştığında beyz polarması alan transistör iletime geçecek ve LED yanacaktır. İletime geçme sıcaklığı potansiyometre ile ayarlanabilir.
Görsel 2.2: PTC’li sıcaklıkta çalışan devre
MALZEME LİSTESİ
| Adı | Özelliği | Sembolü | Görünüşü | Miktarı |
| Transistör | BC237 (TO-92 kılıf) | 1 adet | ||
| LED | Kırmızı | 1 adet | ||
| Direnç | 1k | 1 adet | ||
| Direnç | 10k | 1 adet | ||
| Potansiyometre | 4,7k | 1 adet | ||
| PTC | 82R | 1 adet |
İŞLEM BASAMAKLARI
- PTC’nin devreye bağlantısını yapmadan önce oda sıcaklığında ve ısıtıldığında (Havya kullanılabilir.) direncini ölçüp Tablo 2.2’e yazınız.
- Görsel 2.2’deki devreyi kurunuz.
- Devreye enerji veriniz. LED’in oda sıcaklığında ve ısıtıldığında verdiği en iyi tepkiyi (veya referans sıcaklığını) potansiyometre ile ayarlayınız.
- Voltmetreyi transistörün beyz ucuna (B noktasına) bağlayınız.
- LED’in durumunu ve voltmetreyle ölçülen değeri Tablo 2.2’ye yazınız.
- PTC’yi havya ile ısıtınız.
- LED’in durumunu ve voltmetreyle ölçülen değeri Tablo 2.2’ye yazınız.
DEĞERLENDİRMELER
Tablo 2.2: PTC Üzerine Düşen Gerilim
| PTC | Direnç (Ω) | Beyz Gerilimi (V) | LED’in Durumu (Yanık / Sönük) |
| Oda sıcaklığında | |||
| Isıtıldığında |
SORULAR
- LED’in PTC ısıtıldığında sönmesi için devrede nasıl değişiklik yapmak gerekir?
- PTC’nin sağlamlık kontrolü nasıl yapılır, kısaca açıklayınız.
- Devrede PTC yerine NTC kullanılması, devrenin çalışmasını nasıl etkiler?
No responses yet