Görsel 1.1’deki NPN tipi transistörün iletime geçebilmesi için beyz gerilimin yaklaşık 0,7V eşik gerilimine ulaşması gereklidir. Potansiyometrenin orta ucu gerilim bölücü direnç olarak görev yapmaktadır. Potansiyometrenin orta ucu (aynı zamanda transistörün beyz ucudur) A noktasına yaklaştıkça üzerine düşen gerilim artmaktadır. Bu gerilim eşik (threshold) gerilime ulaştığında transistör iletime geçerek transistörün kollektör – emiter arası kapalı anahtar gibi çalışacaktır. Toprak bağlantısı sağlanmış olan led üzerinden akım akacaktır.
Görsel 1.1: Transistörün potansiyometre ile anahtarlanması
MALZEME LİSTESİ
| Adı | Özelliği | Sembolü | Görünüşü | Miktarı |
| Transistör | BC237 (TO-92 kılıf) | 1 adet | ||
| Led | Kırmızı | 1 adet | ||
| Direnç | 1k | 1 adet | ||
| Direnç | 6.8k | 1 adet | ||
| Potansiyometre | 1k | 1 adet |
İŞLEM BASAMAKLARI
- Görsel 1.1’teki devreyi kurunuz.
- Potansiyometrenin orta ucunu A ve B konumlarına alarak devrenin çalışmasını gözlemleyiniz.
- Potansiyometrenin orta ucu A konumundayken ampermetre ve voltmetrede okunan değerleri Tablo 1.1’e yazınız.
- Potansiyometrenin orta ucu B konumundayken ampermetre ve voltmetrede okunan değerleri Tablo 1.1’e yazınız.
- Potansiyometrenin orta ucu B konumundayken üzerinden akım geçmeyen üç elemanın adını Tablo 1.2’ye yazınız.
SONUÇ VE DEĞERLENDİRMELER
Tablo1.1: Beyz akım ve gerilimini ölçme
| Konum | Akım (mA) | Gerilim (V) |
| A | ||
| B |
Tablo1.2: Potansiyometre B konumundayken üzerinden akım geçmeyen elemanlar
| 1. Eleman | 2. Eleman | 3. Eleman |
SORULAR
- Dirençle gerilim nasıl bölünür?
- Pot yerine ışık veya sıcaklık sensörü kullanılsaydı devre nasıl çalışırdı?
- Hangi direncin değeri değişirse ledin parlaklığı değişir?
- Devrede R2 direnci takılmaz potun A ucu direk beslemeye bağlanırsa ne tür arızalar meydana gelir?
No responses yet