Enstrümantasyon yükselteçleri, düşük direnç değerleriyle yüksek kazançlar elde edilebilmesi, yüksek giriş empedansı ve ortak modlu sinyalleri bastırma oranının yüksek olması gibi sebeplerden dolayı endüstriyel uygulamalarda tercih edilir. Genellikle algılayıcılardan gelen sinyalleri yükseltmek amacıyla kullanılır.
Görsel 3.31’deki devre yüksek ortak mod tepki oranlı enstrumantasyon yükseltecidir. En çok kullanılan enstrumantasyon yükselteci türüdür. Enstrümantasyon yükselteçlerde, parazit ve gürültüleri bastırma oranı da büyüktür. Vg1 ve Vg2 girişleri işlemsel yükselteçlerin evirmeyen (+) girişlerine uygulanmıştır. Evirmeyen yükselteçlerin çıkışından alınan sinyal fark yükseltecine uygulanmıştır. Devrenin kazancını POT3 belirlemektedir. Kazanç POT3’ün direnç değeri ile ters orantılıdır. POT1 ve POT2 ile evirmeyen yükselteç girişlerindeki gerilim ayarlanır.
Görsel 3.31: Enstrumantasyon yükselteci
MALZEME LİSTESİ
| Adı | Özelliği | Sembolü | Görünüşü | Miktarı |
| Opamp | Lm 324 (DIL-14 kılıf) | 1 adet | ||
| Direnç | 10k | 6 adet | ||
| Direnç | 4,7k | 2 adet | ||
| Potansiyometre | 2,2k | 3 adet |
İŞLEM BASAMAKLARI
- Görsel 3.31’daki devreyi kurunuz.
- Voltmetreyi Vg1, Vg2 ve Vç noktalarına bağlayınız.
- Potansiyometreyle Vg1 ve Vg2’yi Tablo 3.17’deki değerlere ayarlayarak her bir değer için oluşan Vç gerilimini yazınız.
DEĞERLENDİRMELER
Tablo 3.17: Vç Gerilimini Ölçme
| Vg1 | Vg2 | Vç |
| 1 V | 4 V | |
| 2 V | 3 V | |
| 3 V | 2 V | |
| 4 V | 1 V |
SORULAR
- Enstrumantasyon yükselteçler nerelerde kullanılır? Araştırınız.
- Devrede hangi işlemsel yükselteç çeşitleri vardır?
Enstrümantasyon yükselteçleri (instrumentation amplifiers), hassas ölçümler gerektiren uygulamalarda kullanılır. Genellikle düşük seviyeli sinyallerin yüksek hassasiyetle ve doğrulukla ölçülmesinde kullanılırlar. Bazı kullanım alanları şunları içerebilir:
- Tıbbi Cihazlar: Elektrokardiyografi (EKG), elektroensefalografi (EEG) gibi biyomedikal cihazlar, düşük seviyeli biyoelektrik sinyallerini ölçmek için enstrümantasyon yükselteçlerini kullanır.
- Endüstriyel Ölçümler: Sensörler tarafından sağlanan düşük seviyeli sinyalleri, endüstriyel kontrol ve izleme sistemlerinde güvenilir bir şekilde işlemek için kullanılır.
- Bilimsel Araştırmalar: Fizik, kimya ve diğer bilimsel araştırmalarda hassas ölçüm gerektiren deneylerde kullanılabilirler.
İşlemsel yükselteçler farklı türde olabilir ve bazıları şunlardır:
- Diferansiyel Yükselteçler: Giriş sinyalleri arasındaki farkı ölçmek için kullanılır.
- Enstrümantasyon Yükselteçleri: Hassas ölçümler için kullanılan diferansiyel yükselteçlerdir. Genellikle düşük gürültü, yüksek kazanç ve hassasiyet sunarlar.
- Yüksek Hassasiyetli Yükselteçler: Düşük seviyeli sinyalleri yüksek hassasiyetle işleyen yükselteçlerdir.
Bu devreler genellikle hassas ölçümler, doğruluk gerektiren endüstriyel ve bilimsel uygulamalar, biyomedikal cihazlar gibi alanlarda kullanılır. Bu yükselteçler, giriş sinyallerinin hassas bir şekilde işlenmesini sağlayarak arzu edilen çıkış sinyallerini elde etmeye yardımcı olurlar.
No responses yet