Görsel 2.1’deki devrede NTC ve potansiyometre gerilim bölücü direnç olarak çalışmaktadır. Oda sıcaklığında (yaklaşık 25 °C) NTC’nin direnci yaklaşık 8k-10k’dır. Oda sıcaklığında 0,7 V’luk pozitif polarmasını NTC üzerinden alamayan transistörün beyz ucu transistörü kesimde tutar ve LED sönük kalır. NTC ısıltıldığında (100 °C’de 1k’nın altına düşer.) beyz polarması alan transistör iletime geçer ve LED yanar. İletime geçme sıcaklığı potansiyometre ile ayarlanabilir.
Görsel 2.1: NTC’li sıcaklıkta çalışan devre
MALZEME LİSTESİ
| Adı | Özelliği | Sembolü | Görünüşü | Miktarı |
| Transistör | BC237 (TO-92 kılıf) | 1 adet | ||
| LED | Kırmızı | 1 adet | ||
| Direnç | 1k | 2 adet | ||
| Potansiyometre | 1k | 1 adet | ||
| NTC | 10k | 1 adet |
İŞLEM BASAMAKLARI
- NTC’nin devreye bağlantısını yapmadan önce oda sıcaklığında ve ısıtıldığında (Havya kullanılabilir.) direncini ölçüp Tablo 2.1’e yazınız.
- Görsel 2.2’deki devreyi kurunuz.
- Devreye enerji veriniz. LED’in oda sıcaklığında ve ısıtıldığında verdiği en iyi tepkiyi (veya referans sıcaklığını) potansiyometre ile ayarlayınız.
- Voltmetreyi transistörün beyz ucuna (B noktasına) bağlayınız.
- LED’in durumunu ve voltmetreyle ölçülen değeri Tablo 2.1’e yazınız.
- NTC’yi havya ile ısıtınız.
- LED’in durumunu ve voltmetreyle ölçülen değeri Tablo 2.1’e yazınız.
- NTC ile potansiyometreyi yer değiştiriniz. Potansiyometrenin değerini 100k yaparak devrenin şemasını yeniden çiziniz.
- Çizdiğiniz devreyi kurup çalışmasındaki değişimi gözlemleyiniz.
DEĞERLENDİRMELER
Tablo 2.1: NTC Devresi Ölçümleri
| NTC | Direnç (Ω) | Beyz Gerilimi (V) | LED’in Durumu (Yanık / Sönük) |
| Oda sıcaklığında | |||
| Isıtıldığında |
SORULAR
- LED’in NTC ısıtıldığında sönmesi için devrede nasıl değişiklik yapmak gerekir?
- NTC’nin sıcaklık direnç değişimi doğrusal mıdır? Araştırınız.
- NTC’nin sağlamlık kontrolü nasıl yapılır, kısaca açıklayınız.
No responses yet