Görsel 3.16’daki devrede turn on devresi işlemsel yükseltecin karşılaştırıcı olarak kullanılmasıyla yapılmıştır. Devreye enerji verildiğinde Evirmeyen girişteki Vref noktası R2 ve R3 gerilim bölücü dirençleriyle yaklaşık olarak 1 V olur. Eviren girişteki Vg noktası ile 0 V’tur. Eviremeyen giriş eviren girişten büyük olduğundan karşılaştırıcının çıkışı pozitiftir ve LED yanmaktadır. B butonuna basıldığı anda C1 kondansatör kaynak gerilimine (yaklaşık 12V) şarj olur. Vg>Vref olduğundan çıkış negatif olur ve LED söner. Butondan el çekildiğinde C1 kondansatörü R1 ve potansiyometre üzerinden deşarj olur. Deşarj süresi R1, POT ve C1’e bağlıdır. C1 üzerindeki gerilim (Vg), Vref geriliminin (yaklaşık 1 V) altına indiğinde çıkış pozitif olur ve LED yanar. B butonuna basıldığında kısa devre korumalı güç kaynakları kısa devre korumasına geçebilir. Bunu önlemek için butona (veya C1’e) seri 100 Ω’luk direnç bağlayınız.
Görsel 3.16: İşlemsel yükselteçli Turn on devresi
MALZEME LİSTESİ
Adı | Özelliği | Sembolü | Görünüşü | Miktarı |
Opamp | 741(DIL-08 kılıf) | 1 adet | ||
Direnç | 1k | 3 adet | ||
Direnç | 10k | 1 adet | ||
Potansiyometre | 1M | 1 adet | ||
LED | Kırmızı | 1 adet | ||
Buton | Push buton (Başlatma) NO | 1 adet | ||
Kondansatör | 1000uf/16V | 1 adet |
İŞLEM BASAMAKLARI
- Görsel 3.16’daki devreyi kurunuz.
- Voltmetreyi evirmeyen girişe bağlayıp Vref gerilimini ölçüp Tablo 3.11’e yazınız.
- Voltmetreyi eviren girişe (Vg) bağlayınız. Butona basarak Vg gerilimini gözlemleyiniz? Vg<Vref olduğunda LED yanacaktır.
- Potansiyometrenin farklı konumlarında butona basarak devrenin çalışmasını gözlemleyiniz.
DEĞERLENDİRMELER
Tablo 3.11: Vref Ölçümü
Eviremeyen giriş | V |
Vref |
SORULAR
- Vref’in değerini yükseltmek için hangi direncin değeri arttırılmalıdır?
- R1 direnci olmasaydı (kısa devre olsaydı) hangi eleman zarar görürdü?
- C1 kondansatörü en az kaç Ω üzerinden deşarj olur.
No responses yet