Görsel 3.17’daki devrede turn off devresi işlemsel yükseltecin karşılaştırıcı olarak kullanılmasıyla yapılmıştır. Devreye enerji verildiğinde eviren girişteki Vref noktası R2 ve R3 gerilim bölücü dirençleriyle yaklaşık olarak 1 V olur. Evirmeyen girişteki Vg noktası ise 0 V’tur. Eviren giriş evirmeyen girişten büyük olduğundan karşılaştırıcının çıkışı negatiftir ve LED sönüktür. B butonuna basıldığı anda C1 kondansatör kaynak gerilimine (yaklaşık 12V) şarj olur. Vg>Vref olduğundan çıkış pozitif olur ve LED yanar. Butondan el çekildiğinde C1 kondansatörü R1 ve potansiyometre üzerinden deşarj olur. Deşarj süresi R1, POT ve C1’e bağlıdır. C1 üzerindeki gerilim (Vg), Vref geriliminin (yaklaşık 1 V) altına indiğinde çıkış negatif olur ve LED söner.
Görsel 3.17:İşlemsel yükselteçli Turn off devresi
MALZEME LİSTESİ
| Adı | Özelliği | Sembolü | Görünüşü | Miktarı |
| Opamp | 741(DIL-08 kılıf) | 1 adet | ||
| Direnç | 1k | 3 adet | ||
| Direnç | 10k | 1 adet | ||
| Potansiyometre | 1M | 1 adet | ||
| LED | Kırmızı | 1 adet | ||
| Buton | Push buton (Başlatma) NO | 1 adet | ||
| Kondansatör | 1000uf/16V | 1 adet |
İŞLEM BASAMAKLARI
- Görsel 3.17’daki devreyi kurunuz.
- Voltmetreyi Vç nokastına bağlayınız.
- Butona basarak LED’in yanık ve sönük durumlarında Vç gerilimini ölçüp Tablo 3.12’ye yazınız.
- Voltmetreyi evirmeyen girişe (Vg) bağlayınız. Butona basarak Vg gerilimini gözlemleyiniz? Vg<Vref olduğunda LED sönecektir.
- Potansiyometrenin farklı konumlarında butona basarak devrenin çalışmasını gözlemleyiniz.
DEĞERLENDİRMELER
Tablo 3.12: Vç gerilimini ölçme
| Çıkış Gerilimi | LED Yanık | LED Sönük |
| Vç |
SORULAR
- C1 kondansatörü hangi dirençler üzerinden deşarj olmaktadır?
- R3 direncinin değeriyle LED’in yanma süresi arasında nasıl bir ilişki vardır?
- LED’in yönünü ters çevirirsek devre hangi devreye dönüşür?
Tabii, işte cevaplarınız:
- C1 kondansatörü hangi dirençler üzerinden deşarj olmaktadır? C1 kondansatörü, genellikle devredeki parazitik dirençler üzerinden deşarj olur. Bu dirençler, devre kartı izolasyon dirençleri, bağlantı telleri ve bileşen bağlantıları gibi faktörlerden kaynaklanır. Ayrıca, devredeki herhangi bir direnç, kondansatörün deşarj sürecini etkileyebilir.
- R3 direncinin değeriyle LED’in yanma süresi arasında nasıl bir ilişki vardır? R3 direncinin değeri, LED’in yanma süresini etkileyebilir. LED’in parlaklığı, genellikle LED’e giden akım tarafından belirlenir ve bu akım, LED’in doğru şekilde çalışabilmesi için uygun bir değerde olmalıdır. R3 direncinin değeri, LED’e giden akımı sınırlar. Daha yüksek bir R3 değeri, LED’e giden akımı azaltır ve dolayısıyla LED’in yanma süresini uzatırken, daha düşük bir R3 değeri LED’e giden akımı artırır ve LED’in yanma süresini kısaltabilir.
- LED’in yönünü ters çevirirsek devre hangi devreye dönüşür? LED’in yönünü ters çevirirseniz, devre çıkışta genellikle düşük geçiren bir filtre devresine dönüşür. Buna geçiren (pas geçen) bir filtre de denilebilir. LED ters yönde olduğunda, normalde iletken olan LED’in ters yönde büyük bir direnci vardır. Bu, devredeki sinyallerin genellikle filtrelenmesine ve belirli frekansların düşük geçirgenliğine yol açar. Bu, özellikle işitsel ve sinyal işleme devrelerinde kullanılan bir tekniktir.
No responses yet