Evirmeyen yükseltecin girişe DC gerilim uygulandığında çıkıştan aynı işaretli yükseltilmiş gerilim elde edilir. Görseldeki devrede potansiyometre ayarlanarak 0 – 12V arası pozitif gerilim uygulanmaktadır. Bu gerilim kazanç kadar yükseltilerek çıkıştan alınır.
Görsel 3.8: Evirmeyen yükseltecin DC çalışması
MALZEME LİSTESİ
Adı | Özelliği | Sembolü | Görünüşü | Miktarı |
Opamp | 741(DIL-08 kılıf) | 1 adet | ||
Direnç | 10k | 1 adet | ||
Direnç | 22k | 1 adet | ||
Direnç | 33k | 1 adet | ||
Direnç | 47k | 1 adet | ||
Direnç | 100k | 1 adet | ||
Potansiyometre | 10k | 1 adet |
İŞLEM BASAMAKLARI
- Görsel 3.8’deki devreyi kurunuz.
- Osilaskobun birinci kanalını Vg noktasına (giriş ucu), ikinci kanalını Vç noktasına (çıkış ucu) bağlayınız.
- Vg noktasındaki gerilim 1V olacak şekilde potansiyometreyi ayarlayınız.
- Osilaskopla ölçtüğünüz Vç değeri Tablo 3.4’e yazınız, giriş ve çıkış sinyallerini ayrılan yerlere çiziniz.
- Giriş sinyalini değiştirmeden RF geri besleme direncini 33k yaparak çıkış gerilim değerini Tablo 3.4’e kaydediniz.
- Giriş sinyalini 2 V yapıp, RF direncini 47k ve 100k dirençlerle değiştirerek çıkış gerilim değerini Tablo 3.4’e kaydediniz.
Kazanç değerlerini hesaplayarak Tablo 3.4’e yazınız
DEĞERLENDİRMELER
Tablo 3.4: Çıkış Gerilimini Ölçme
Vg | R1 | RF | Vç | Kazanç (Vç/Vg) | Kazanç
-(RF/R1) |
1V | 10k | 22k | |||
1V | 10k | 33k | |||
2V | 10k | 47k | |||
2V | 10k | 100k |
SORULAR
- Devrede neden simetrik besleme kullanılmaktadır?
- Aynı eleman değerlerine göre eviren yükselteç mi, evirmeyen yükselteç mi daha yüksek kazanç sağlar?
Simetrik besleme, bir devrenin pozitif ve negatif voltajlarla beslenmesidir. Bu tür bir besleme genellikle birçok elektronik devrede kullanılır çünkü şu avantajları sağlar:
- Sinyal Bozulmasını Azaltır: Simetrik besleme, sinyallerin toprak seviyesi etrafında simetrik bir şekilde hareket etmesini sağlar. Bu, sinyallerin bozulmasını azaltarak daha iyi performans ve daha düşük gürültü seviyeleri elde etmeye yardımcı olur.
- Elektriksel Gürültüyü Düşürür: Simetrik besleme, elektriksel gürültüyü azaltır ve böylece daha temiz ve istikrarlı bir sinyal elde etmeye yardımcı olur.
- Daha Geniş Dinamik Aralık: Simetrik besleme, daha geniş bir dinamik aralık sağlayabilir, bu da daha büyük ses seviyeleri veya daha geniş bir sinyal aralığına izin verebilir.
Eviren (inverting) yükselteç ve evirmeyen (non-inverting) yükselteç, farklı devre yapılarına sahiptir ve aynı eleman değerlerine sahip olabilirler. Bu durumda, hangi yükseltecin daha yüksek kazanç sağladığı, genellikle devrenin tasarımına, elemanların seçimine ve devrenin çalışma prensiplerine bağlıdır. Bazı durumlarda eviren yükselteç, daha yüksek kazanç sağlarken, bazı durumlarda evirmeyen yükselteç daha yüksek kazanç sağlayabilir. Hangi yükseltecin daha yüksek kazanç sağlayacağı, devrenin yapılandırılmasına ve amaçlanan işlevlere bağlı olarak değişebilir.
No responses yet